Η καταγωγή των ζυμαρικών παραμένει ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα θέματα στην ιστορία της κουζίνας, με πολλές θεωρίες και απόψεις που προσπαθούν να ρίξουν φως στην ερώτηση:
"Ποιος ήταν ο πρώτος δημιουργός των ζυμαρικών;"
Η μάχη για την πρωτοκαθεδρία εξελίσσεται μεταξύ των Κινέζων, των Ιταλών και των αρχαίων Ελλήνων, με το καθένα από τα μέρη αυτά να διεκδικεί τη δική του συνεισφορά στην ανάπτυξή τους.
Από τη μια πλευρά, οι Κινέζοι υποστηρίζουν ότι παρασκευάζουν ζυμαρικά από στάρι εδώ και τουλάχιστον 3000 χρόνια, με τη πιο γνωστή τους εκδοχή να είναι τα νουντλς, τα οποία αναφέρονται σε ιστορικά κείμενα από την αρχαία Κίνα. Αντίστοιχα, οι Ιταλοί έχουν τη δική τους ιστορία, με το "Laganum" (μια αρχαία ζύμη από αλεύρι και νερό) να εμφανίζεται στην περιοχή της Ρώμης, όπου θεωρείται ότι τα ζυμαρικά τους έχουν ρίζες από την αρχαιότητα. Δεν μπορούμε να παραλείψουμε και τους Έλληνες, που επίσης διεκδικούν τα ζυμαρικά ως δικό τους δημιούργημα, με τον Θεό Ήφαιστο, κατά την ελληνική μυθολογία, να φτιάχνει ένα ειδικό μηχάνημα για την παραγωγή ζυμαρικών σε κλωστές, που θυμίζουν τα σύγχρονα σπαγγέτι. Μάλιστα, οι αρχαίοι Έλληνες παρασκεύαζαν ένα είδος πλατιάς ζύμης με αλεύρι και νερό, το "λάγανο", το οποίο φαίνεται να έχει αρκετές ομοιότητες με το λαγκάνο των Ιταλών.
Το ερώτημα που γεννάται είναι το εξής: Πρώτα ήταν η κότα ή το αυγό; Η απάντηση σε αυτό μπορεί να είναι λίγο πιο περίπλοκη από ό,τι φαίνεται. Η ιδέα ότι οι Κινέζοι, οι Έλληνες και οι Ιταλοί ανακάλυψαν τα ζυμαρικά ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, χωρίς επικοινωνία μεταξύ τους, φαίνεται να είναι πιο πιθανή, αν και υπάρχει πάντα το ερώτημα αν οι πολιτισμοί αυτοί ήρθαν σε επαφή με κάποιον τρόπο μέσω των εμπορικών δρόμων της αρχαιότητας.
Ένα άλλο σημαντικό σημείο που συχνά παραβλέπεται είναι ότι ο Μάρκο Πόλο δεν έφερε τα ζυμαρικά στην Ιταλία, όπως συχνά αναφέρεται. Αντίθετα, τα ζυμαρικά φαίνεται να είχαν ήδη φτάσει στην Ιταλία πριν από την εποχή του, μέσω του Δρόμου του Μεταξιού, που ξεκινούσε από την Κίνα και κατέληγε στην Ευρώπη. Οι Άραβες διαδραμάτισαν επίσης σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση των ζυμαρικών, καθώς ήταν εκείνοι που μετέφεραν τα εμπορεύματα από την Ανατολή στη Δύση και τα ζυμαρικά, τα οποία ονόμαζαν "Rishta", πιθανώς έφτασαν στην Ιταλία μέσω των εμπορικών τους σχέσεων.
Έτσι, πέρα από την πασίγνωστη αντιπαράθεση της κότας και του αυγού, η ιστορία των ζυμαρικών είναι γεμάτη με «υποψήφιους» πολιτισμούς που αξιώνουν το δικαίωμα να θεωρούνται οι πρώτοι δημιουργοί. Παρ’ όλα αυτά, αυτό που είναι αδιαμφισβήτητο είναι ότι τα ζυμαρικά, όπως τα γνωρίζουμε σήμερα, διαμορφώθηκαν κυρίως στην Ιταλία, και κυρίως στη Νάπολη, την "πατρίδα" τους, κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, όταν η ντομάτα εισήχθη στην Ευρώπη και άρχισαν να δημιουργούνται οι πρώτες σάλτσες για τα ζυμαρικά.
Έτσι, αν με ρωτάτε, η ερώτηση για το ποιος έκανε τα πρώτα ζυμαρικά είναι στην ουσία μια πολύπλοκη ιστορία γεμάτη συνυφασμένες πολιτισμικές εξελίξεις. Όμως, το πιο πιθανό είναι ότι τα ζυμαρικά αναπτύχθηκαν ανεξάρτητα σε διάφορα μέρη του κόσμου και αργότερα διαμορφώθηκαν στην Ιταλία με τη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα. Και εσείς, ποια θεωρία προτιμάτε;
Δείτε μερικές συνταγές με ζυμαρικά