Τον τελευταίο καιρό όλο και πιο συχνά συναντάμε τρόφιμα π.χ. παγωτό, καφέ, ροφήματα, burger ή hot dog που έχουν μαύρο χρώμα. Και αναρωτιόμαστε… «μα καλά μαύρα φαγητά; Είναι δυνατόν»; Είναι φυσικά; Αν όχι, τι μπορεί να τους έχουν προσθέσει ώστε να γίνουν μαύρα; Η απάντηση βρίσκεται σε μια «μαγική ουσία» που λέγεται «Ενεργός Άνθρακας»!
Τι είναι λοιπόν ο Ενεργός Άνθρακας;
Μπορεί τα μαύρα τρόφιμα να είναι τάση των τελευταίων ετών, ωστόσο ο ενεργός άνθρακας είναι παλιός γνώριμος στην επιστημονική κοινότητα. Στα νοσοκομεία η χρήση ενεργού άνθρακα σε μεγάλες ποσότητες χρησιμοποιείται ως αντίδοτο σε άτομα που έχουν πάρει υπερβολική δόση επιβλαβών ουσιών ή σε περιπτώσεις σοβαρών δηλητηριάσεων. Είναι μία μαύρη σκόνη που παράγεται από ξύλο, κέλυφος καρύδας κ.α. Ο άνθρακας ενεργοποιείται με επεξεργασία σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες σε κενό αέρα. Οι υψηλές θερμοκρασίες αλλάζουν την εσωτερική του δομή μειώνοντας το μέγεθος των πόρων και αυξάνοντας την επιφάνεια του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα έναν άνθρακα που είναι πιο πορώδης από τον κανονικό με μεγάλη προσροφητική ικανότητα και με αυτό τον τρόπο μπορεί να παγιδεύει τις επιβλαβείς ενώσεις.
Τι ισχυρίζονται οι υποστηρικτές του Ενεργού Άνθρακα Vs. Τι πραγματικά ισχύει.
- Μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.
→ ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Όντως υπάρχουν κάποιες παλαιότερες έρευνες που υποστηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό, όμως για να κριθεί απόλυτα ορθή αυτή η παραδοχή χρειάζονται πιο πολλές έρευνες.
- Μειώνει το κοιλιακό φούσκωμα (μετεωρισμός).
→ ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Οι περισσότερες μελέτες αναφέρουν ότι ο ενεργός άνθρακας μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της παραγωγής αερίων που παράγονται μετά από ένα γεύμα. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχει ακόμα συμφωνία μεταξύ όλων των ειδικών.
- Αποτρέπει το hangover.
→ ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Ο ενεργός άνθρακας δε συνδέεται με το αλκοόλ ικανοποιητικά, καθώς το τελευταίο απορροφάται αρκετά γρήγορα στην κυκλοφορία του αίματος πριν προλάβει να επιδράσει ο άνθρακας ουσιαστικά. Βέβαια και σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται μεγαλύτερη έρευνα προκειμένου να είμαστε σίγουροι για τη δράση του.
- Αποτοξινώνει τον οργανισμό.
→ ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Τα σωματίδια του άνθρακα έχουν μεγάλο μέγεθος για να απορροφηθούν άμεσα στην κυκλοφορία του αίματος και καταλήγουν στο έντερο πριν βγουν από το σώμα. ΔΕΝ «αποτοξινώνει» τον αοργανισμό ουσιαστικά με κάποιον τρόπο όπως προωθείται.
- Λευκαίνει τα δόντια.
→ ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Υπάρχουν ενδείξεις ότι κάνει τα δόντια πιο λευκά, υπάρχουν όμως και δισταγμοί ότι πιθανόν να φθείρει εν μέρει το σμάλτο των δοντιών.
- Αδυνατίζει.
→ ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Δεν έχει καμία θερμιδική επίδραση ούτε ενδείξεις ότι επιταχύνει με οποιοδήποτε τρόπο το μεταβολισμό.
- Βελτιώνει τη νεφρική λειτουργία.
→ ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ: Ο ενεργός άνθρακας φαίνεται να έχει την ικανότητα να δεσμεύεται με την ουρία βοηθώντας στην αποβολή της. Στον άνθρωπο, έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στη βελτίωση της λειτουργίας των νεφρών σε άτομα που πάσχουν από χρόνια νεφρική νόσο. Όμως, όπως και στα προηγούμενα επιχειρήματα, έτσι και εδώ απαιτούνται περισσότερες μελέτες πριν να καταλήξουμε σε ισχυρά συμπεράσματα.
Συμπεράσματα-σκέψεις
Ο ενεργός άνθρακας θεωρείται ασφαλής στις περισσότερες περιπτώσεις όταν χρησιμοποιείται βραχυπρόθεσμα και οι ανεπιθύμητες αντιδράσεις είναι σπάνια σοβαρές.
Είναι ενδιαφέρον ότι υπάρχουν κάποιες θετικές ενδείξεις στο ότι έχει πιθανόν τη δυνατότητα να μειώσει τη χοληστερόλη, να θεραπεύσει δηλητηριάσεις, να μειώσει τα γαστρεντερικά αέρια και να βελτιώσει τη νεφρική λειτουργία.
Ωστόσο, οι μελέτες που υποστηρίζουν αυτά τα οφέλη χρειάζονται μεγαλύτερη διερεύνηση. Επομένως, μην ψάχνετε για μαγικές σκόνες για να αδυνατίσετε ή να βελτιώσετε την υγεία σας. Θαυματουργά ματζούνια δεν υπάρχουν. Το μυστικό βρίσκεται στην ισορροπημένη διατροφή και στη συστηματική άσκηση. Αν έχετε αμφιβολίες για κάποιο προϊόν, πριν το καταναλώσετε ρωτήστε το γιατρό ή το διαιτολόγο σας.
Μία δοκιμή ενός τροφίμου που περιέχει ενεργό άνθρακα όπως π.χ. ένα μαύρο παγωτό δεν ενέχει κινδύνους.
Δοκιμάστε να φτιάξετε το δικό σας μαύρο παγωτό!